Wiataminy z grupy B
Witamina B1, inaczej tiamina, jest niezbędnym składnikiem odżywczym dla organizmu. Była pierwszą witaminą z grupy B odkrytą przez naukowców, dlatego nosi numer 1. Oto kilka ważnych informacji na temat witaminy B1:
- Rola i właściwości:
- Tiamina jest często nazywana witaminą “uspokajającą ducha”, ponieważ wspomaga działanie układu nerwowego oraz funkcje psychologiczne.
- Wysokie stężenie tiaminy znajduje się głównie w mięśniach szkieletowych, sercu, wątrobie, nerkach oraz w mózgu1.
- Jest niezbędna do przemiany materii, uczestniczy w metabolizmie aminokwasów i węglowodanów jako koenzym dla enzymów.
- Tiamina przekształcana jest w wątrobie do formy aktywnej – TPP (pirofosforanu tiaminy).
- Wpływ na metabolizm i energetykę:
- Tiamina usprawnia metabolizm pirogronianu i produkcję energii, działa jako kofaktor enzymu PDH – dehydrogenazy pirogronianowej.
- Pomaga w przekształcaniu węglowodanów w glukozę oraz w metabolizowaniu białka i tłuszczy.
- Jest kofaktorem dla wielu enzymów, takich jak transketolaza, dehydrogenaza pirogronianowa (PDH) i dehydrogenaza alfa-ketoglutaranu.
- Ochrona komórek i mitochondriów:
- Tiamina jest niezbędna enzymom do ochrony komórek i mitochondriów przed stresem oksydacyjnym.
- Niedobór tiaminy może prowadzić do uszkodzenia komórek w ośrodkowym układzie nerwowym oraz zmienionego metabolizmu węglowodanów, co wpływa na mitochondria1.
- Inne korzyści zdrowotne:
- Witamina B1 może wspomagać odporność, wzmacniając układ odpornościowy.
- Pomaga w tworzeniu osłonki mielinowej, chroniącej nerwy przed uszkodzeniem.
- Ma pozytywny wpływ na pracę układu sercowo-naczyniowego i działa antyoksydacyjnie
Witamina B3, znana również jako niacyna, jest niezwykle ważnym składnikiem odżywczym. Oto kilka informacji na temat jej właściwości i korzyści dla zdrowia:
- Rola i funkcje:
- Witamina B3 jest niezbędna do przekształcania spożywanego pokarmu w energię.
- Pomaga regulować poziom cholesterolu.
- Wspiera funkcje mózgu i układu nerwowego.
- Utrzymuje zdrowie serca oraz prawidłowy stan skóry i włosów.
- Wpływ na mitochondria:
- Witamina B3 jest prekursorem dinukleotydu nikotynamidoadeninowego (NAD), który jest niezbędny w przenoszeniu elektronów i łańcuchu oddechowym w mitochondriach.
- NAD jest kluczowy dla produkcji energii w mitochondriach.
- Stosunek NAD+ / NADH reguluje aktywność enzymów metabolicznych, takich jak glikoliza, cykl Krebsa i utlenianie kwasów tłuszczowych.
- Korzyści zdrowotne:
- Suplementacja witaminą B3 zwiększa poziom NAD+, co aktywuje enzymy takie jak sirtuiny (przeciwstarzeniowe), PARP (naprawa uszkodzonego DNA) i CD38 (uczestniczący w wydzielaniu insuliny).
- Witamina B3 może wspierać tkanki o dużym zapotrzebowaniu na mitochondrialną energię, takie jak układ nerwowy, wątroba, serce i mięśnie.
Witamina B6, znana również jako pirydoksyna, jest niezwykle istotna dla zachodzących w naszym organizmie procesów. Oto kilka jej właściwości i korzyści:
- Koenzymy i enzymy:
- Witamina B6 pełni przede wszystkim funkcję prekursora (kofaktora) koenzymów dla ponad 100 różnych enzymów.
- Te enzymy regulują przebieg kluczowych reakcji biochemicznych, takich jak:
- Przemiany aminokwasów i synteza białek oraz kwasów nukleinowych, niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju.
- Przemiany węglowodanów, tłuszczów i związków azotowych.
- Synteza glikogenu (substancja zapasowa wielu ważnych organów).
- Synteza hormonów serotoniny i adrenaliny, wspomagając prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
- Produkcja hemoglobiny.
- Inne korzyści:
- Witamina B6 przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu białka, tłuszczu i glikogenu.
- Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego.
- Wspiera układ krwionośny, uczestnicząc w produkcji czerwonych krwinek.
- Ma znaczenie dla poprawnego funkcjonowania układu odpornościowego.
Witamina B12, zwana również kobalaminą, pełni w organizmie różnorodne funkcje. Oto kilka informacji na temat jej właściwości i korzyści:
- Charakterystyka witaminy B12:
- Witamina B12 jest organicznym, stabilnym związkiem rozpuszczalnym w wodzie.
- Produkują ją bakterie występujące w przewodzie pokarmowym ssaków, a u człowieka jej wytwarzanie zachodzi w jelicie grubym.
- Źródłem witaminy B12 są pokarmy pochodzenia zwierzęcego, takie jak wątroba, serce, nerki, ryby, jajka, sery i mleko.
- Rola witaminy B12 w organizmie:
- Bierze udział w tworzeniu erytrocytów (krwinek czerwonych).
- Wspomaga osłonkę mielinową nerwów oraz syntezę neurotransmiterów.
- Jest niezbędna do produkcji kwasów nukleinowych w szpiku kostnym.
- Uczestniczy w reakcjach metylacji, przekształcając homocysteinę w metioninę oraz metylokobalaminylo-CoA w bursztynylo-CoA (w cyklu Krebsa).
- Pomaga w utrzymaniu dobrego nastroju, prawidłowego skurczu mięśni oraz struktury kości.
- Niedobór witaminy B12:
- Może prowadzić do anemii złośliwej, zaburzeń psychicznych, utraty apetytu, pieczenia języka i innych objawów.
- Osoby narażone na niedobór to weganie, restrykcyjni wegetarianie, osoby nadużywające alkoholu i starsi dorośli.
- Suplementacja i badania:
- Prawidłowe stężenie witaminy B12 w surowicy krwi to 165–680 ng/l, a zapotrzebowanie dobowe wynosi 1-2 μg.
- Suplementy z witaminą B12 mogą być stosowane, a w przypadku niedoboru można rozważyć zastrzyki.