Witaminy z grupy B

Witamina B1, inaczej tiamina, jest niezbędnym składnikiem odżywczym dla organizmu. Była pierwszą witaminą z grupy B odkrytą przez naukowców, dlatego nosi numer 1. Oto kilka ważnych informacji na temat witaminy B1:

1. Rola i właściwości:
   • Tiamina jest często nazywana witaminą “uspokajającą ducha”, ponieważ wspomaga działanie układu nerwowego oraz funkcje psychologiczne.
   • Wysokie stężenie tiaminy znajduje się głównie w mięśniach szkieletowych, sercu, wątrobie, nerkach oraz w mózgu¹.
   • Jest niezbędna do przemiany materii, uczestniczy w metabolizmie aminokwasów i węglowodanów jako koenzym dla enzymów.
   • Tiamina przekształcana jest w wątrobie do formy aktywnej – TPP (pirofosforanu tiaminy).
2. Wpływ na metabolizm i energetykę:
   • Tiamina usprawnia metabolizm pirogronianu i produkcję energii, działa jako kofaktor enzymu PDH – dehydrogenazy pirogronianowej.
   • Pomaga w przekształcaniu węglowodanów w glukozę oraz w metabolizowaniu białka i tłuszczy.
   • Jest kofaktorem dla wielu enzymów, takich jak transketolaza, dehydrogenaza pirogronianowa (PDH) i dehydrogenaza alfa-ketoglutaranu.
3. Ochrona komórek i mitochondriów:
   • Tiamina jest niezbędna enzymom do ochrony komórek i mitochondriów przed stresem oksydacyjnym.
   • Niedobór tiaminy może prowadzić do uszkodzenia komórek w ośrodkowym układzie nerwowym oraz zmienionego metabolizmu węglowodanów, co wpływa na mitochondria¹.
4. Inne korzyści zdrowotne:
   • Witamina B1 może wspomagać odporność, wzmacniając układ odpornościowy.
   • Pomaga w tworzeniu osłonki mielinowej, chroniącej nerwy przed uszkodzeniem.
   • Ma pozytywny wpływ na pracę układu sercowo-naczyniowego i działa antyoksydacyjnie

Witamina B3, znana również jako niacyna, jest niezwykle ważnym składnikiem odżywczym. Oto kilka informacji na temat jej właściwości i korzyści dla zdrowia:

1. Rola i funkcje:
   • Witamina B3 jest niezbędna do przekształcania spożywanego pokarmu w energię.
   • Pomaga regulować poziom cholesterolu.
   • Wspiera funkcje mózgu i układu nerwowego.
   • Utrzymuje zdrowie serca oraz prawidłowy stan skóry i włosów.
2. Wpływ na mitochondria:
   • Witamina B3 jest prekursorem dinukleotydu nikotynamidoadeninowego (NAD), który jest niezbędny w przenoszeniu elektronów i łańcuchu oddechowym w mitochondriach.
   • NAD jest kluczowy dla produkcji energii w mitochondriach.
   • Stosunek NAD+ / NADH reguluje aktywność enzymów metabolicznych, takich jak glikoliza, cykl Krebsa i utlenianie kwasów tłuszczowych.
3. Korzyści zdrowotne:
   • Suplementacja witaminą B3 zwiększa poziom NAD+, co aktywuje enzymy takie jak sirtuiny (przeciwstarzeniowe), PARP (naprawa uszkodzonego DNA) i CD38 (uczestniczący w wydzielaniu insuliny).
   • Witamina B3 może wspierać tkanki o dużym zapotrzebowaniu na mitochondrialną energię, takie jak układ nerwowy, wątroba, serce i mięśnie.

Witamina B6, znana również jako pirydoksyna, jest niezwykle istotna dla zachodzących w naszym organizmie procesów. Oto kilka jej właściwości i korzyści:

1. Koenzymy i enzymy:
   • Witamina B6 pełni przede wszystkim funkcję prekursora (kofaktora) koenzymów dla ponad 100 różnych enzymów.
   • Te enzymy regulują przebieg kluczowych reakcji biochemicznych, takich jak:
     • Przemiany aminokwasów i synteza białek oraz kwasów nukleinowych, niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju.
     • Przemiany węglowodanów, tłuszczów i związków azotowych.
     • Synteza glikogenu (substancja zapasowa wielu ważnych organów).
     • Synteza hormonów serotoniny i adrenaliny, wspomagając prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
     • Produkcja hemoglobiny.
2. Inne korzyści:
   • Witamina B6 przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu białka, tłuszczu i glikogenu.
   • Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego.
   • Wspiera układ krwionośny, uczestnicząc w produkcji czerwonych krwinek.
   • Ma znaczenie dla poprawnego funkcjonowania układu odpornościowego.

Witamina B12, zwana również kobalaminą, pełni w organizmie różnorodne funkcje. Oto kilka informacji na temat jej właściwości i korzyści:

1. Charakterystyka witaminy B12:
   • Witamina B12 jest organicznym, stabilnym związkiem rozpuszczalnym w wodzie.
   • Produkują ją bakterie występujące w przewodzie pokarmowym ssaków, a u człowieka jej wytwarzanie zachodzi w jelicie grubym.
   • Źródłem witaminy B12 są pokarmy pochodzenia zwierzęcego, takie jak wątroba, serce, nerki, ryby, jajka, sery i mleko.
2. Rola witaminy B12 w organizmie:
   • Bierze udział w tworzeniu erytrocytów (krwinek czerwonych).
   • Wspomaga osłonkę mielinową nerwów oraz syntezę neurotransmiterów.
   • Jest niezbędna do produkcji kwasów nukleinowych w szpiku kostnym.
   • Uczestniczy w reakcjach metylacji, przekształcając homocysteinę w metioninę oraz metylokobalaminylo-CoA w bursztynylo-CoA (w cyklu Krebsa).
   • Pomaga w utrzymaniu dobrego nastroju, prawidłowego skurczu mięśni oraz struktury kości.
3. Niedobór witaminy B12:
   • Może prowadzić do anemii złośliwej, zaburzeń psychicznych, utraty apetytu, pieczenia języka i innych objawów.
   • Osoby narażone na niedobór to weganie, restrykcyjni wegetarianie, osoby nadużywające alkoholu i starsi dorośli.
4. Suplementacja i badania:
   • Prawidłowe stężenie witaminy B12 w surowicy krwi to 165–680 ng/l, a zapotrzebowanie dobowe wynosi 1-2 μg.
   • Suplementy z witaminą B12 mogą być stosowane, a w przypadku niedoboru można rozważyć zastrzyki.